Jaskra wtórna ? diagnostyka i leczenie

Jaskra wtórna powstaje w wyniku patologicznych zmian w obrębie dróg odpływu cieczy wodnistej. Nieprawidłowości występują w budowie kanału beleczkowego i budowie dalszych odcinków odpływu cieczy.

Rodzaje jaskry wtórnej z otwartym kątem przesączenia

Jaskra barwnikowa
Jedną z postaci jaskry wtórnej otwartego kąta jest jaskra barwnikowa. Jest ona spowodowana blokowaniem odpływu cieczy poprzez uwalnianie się melaniny (barwnik odpowiadający za kolor w tęczówce). Ciśnienie w przypadku jaskry barwnikowej jest wysokie, czasami jednak spada do prawidłowych wartości. Ten typ jaskry częściej występuje u mężczyzn niż u kobiet. Większe ryzyko wystąpienia jaskry barwnikowej obserwuje się u osób ciemnego koloru skóry. Najczęściej dotyka osoby po 40 roku życia. Wzrost ciśnienia gałkowego i wysyp barwnika zazwyczaj prowokowane są przez wysiłek fizyczny.

Jaskra fakolityczna
Jest to rodzaj jaskry pojawiający się w przebiegu zaćmy przejrzałej soczewki. W jaskrze fakolitycznej odpływ cieczy wodnistej zostaje utrudniony przez białka soczewki oraz makrofagi.

Jaskra torebkowa
To postać jaskry spowodowana przez rzekome złuszczanie torebki soczewki. Wywołują ją złogi amylodiowe, blokujące odpływ cieczy, które pojawiły się pod wpływem nieprawidłowych komórek nabłonkowych w oku. Skutkuje to nieprawidłowościami w budowie kanału beleczkowego.

Pozostałymi czynnikami powodującymi powstanie jaskry wtórnej są:

• zapalenie błony naczyniowej oka,
• uraz oka,
• wylew krwi do gałki ocznej,
• guzy wewnątrzgałkowe.

Jaskra wtórna bywa spowodowana przez zapalenie błony naczyniowej oka, gdy stan zapalny wywołał bliznowacenie tkanki. Uraz oka oraz wylew do krwi gałki ocznej (zwany jaskrą hemolityczną) wywołują zmiany patologiczne i zablokowanie odpływu cieczy w wyniku nagromadzenia się dużej ilości komórek krwi.

Rodzaje jaskry wtórnej z zamkniętym kątem przesączenia

Choroby jaskry z całkowitym zamknięciem kąta przesączenia są skutkiem problemów z odpływem cieczy wodnistej z oka do kanału beleczkowego oraz kanału Schlemma. Ciesz gromadzi się za tęczówką, uwypuklając źrenicę i podnosząc ciśnienie oczne.

Wyróżnia się następujące postacie jaskry wtórnej z zamkniętym kątem przesączenia:

• jaskra wtórna wywołana nieprawidłowościami w obrębie soczewki oka,
• jaskra wtórna wywołana chorobami przedniego odcinka oka,
• jaskra neowaskularna wywołana rozrostem naczyń krwionośnych,
• jaskra wtórna wywołana zapaleniem przedniego odcinka błony naczyniowej oka,
• jaskra złośliwa wywołana blokiem rzęskowo-tęczówkowo-soczewkowym.

Jaskra wtórna zamkniętego kąta może pojawić się również w wyniku urazu powodującego podwinięcie soczewki, choroby powodujące regenerację rogówki bądź w wyniku mechanicznego zatkania, będącego skutkiem pojawienia się guzów bądź zrostów.

Objawy

Objawy są bardzo zróżnicowane, charakterystyczne są jednak sygnały związane z podwyższeniem ciśnienia wewnątrzgałkowego. Często wraz ze wzrostem ciśnienia wewnątrzgałkowego znacznego stopnia współwystępują inne nieprawidłowości. Pacjent może dostrzegać tęczowe koła wokół źródeł światła. W początkowym stadium niektórych form jaskry wtórnej, ciśnienie wewnątrz oka bywa zmienne. Dlatego podczas badania ciśnienia oka nie można wykluczyć choroby jaskry, gdy jest ono prawidłowe. Zdarza się, że w momencie postawienia diagnozy jedna gałka oczna jest dotknięta zaawansowaną chorobą, podczas gdy w drugim oku można zaobserwować jedynie łagodne zmiany chorobowe. W miarę rozwoju choroby może dojść do ostrego ataku jaskry, któremu towarzyszą silne bóle oka, pogorszenie widzenia, nudności, niekiedy wymioty. Dlatego w przypadku zaobserwowania niepokojących objawów, należy niezwłocznie udać się do okulisty!

Diagnostyka

Diagnostyka jaskry wtórnej jest trudna. Musi się ona składać nie tylko z wnikliwej oceny zmian patologicznych w obrębie wszystkich odcinków gałki ocznej, ale również uwzględniać przewlekłe choroby, na które cierpi pacjent. Zdarza się, że konieczna jest współpraca z lekarzami innych specjalizacji. W Centrum Okulistycznym OCULISTIC do rozpoznania jaskry wykorzystywane są wszystkie testy okulistyczne, między innymi gonioskopia (badanie kąta przesączenia), pomiar ciśnienia wewnątrz gałkowego, badanie pola widzenia oraz badanie dna oka. Symptomów choroby poszukuje się we wszystkich odcinkach gałki ocznej, również w oczodole, żyłach nadtwardówkowych oraz pozostałych drogach odpływu cieczy wodnistej. Gonioskopia pozwala na ocenę szerokości kąta przesączenia, i wykrycie potencjalnych uszkodzeń oraz złogów. Badanie pozwala na klasyfikację jaskry ? jaskrę z otwartym kątem przesączenia oraz jaskrę z zamkniętym kątem przesączenia.

Leczenie

W jaskrze wtórnej kluczowe jest jak najszybsze wdrożenie leczenia, ponieważ leczenie zaawansowanej postaci jaskry wtórnej jest skomplikowane. Metody leczenia uzależnione są od przyczyn wywołujących chorobę. Głównym sposobem walki z jaskrą jest obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego. W tym celu, często wykonywany jest zabieg trabekuloplastyki laserowej.

Centrum Okulistyczne OCULISTIC do przeprowadzenia zabiegu wykorzystuje laser SLT. Jest to nowoczesny sprzęt medyczny, który skutecznie obniża ciśnienie wewnątrzgałkowe. Poprawia on również proces odpływu cieczy. Sam zabieg nie trwa dłużej niż 10 minut, jest bezbolesny i nie wymaga pobytu w szpitalu. Stosuje się jedynie znieczulenie miejscowe w postaci kropel do oczu.
W przypadku istnienia odwróconego bloku źrenicznego i ryzyka całkowitego zamknięcia kąta przesączenia, wykonywana jest irydotomia laserowa. Polega ona na stworzenia swobodnej drogi przejścia dla cieczy z komory tylnej do przedniej poprzez przecięcie tęczówki. Przeprowadza się ją po wykonaniu wcześniejszych badań kwalifikacyjnych, między innymi ,,próby ciemniowej? aparatem SL-OCT. Dzięki niemu lekarz jest w stanie ocenić szerokość kąta przesączenia oraz położenie względem rogówki. Odpowiednio wcześnie wykonany zabieg zapobiega powstaniu zrostów w przednim odcinku oka.

Niekiedy konieczne jest wykonanie witrektomii, jak np. w przypadku jaskry związanej z krwotokiem, gdzie zabieg ma na celu usunięcie krwinek czerwonych z ciała szklistego. Stosuje się ją również przy jaskrze wtórnej do odwarstwienia siatkówki. Celem operacji jest usunięcie zmian patologicznych z siatkówki i ciała szklistego. W miejsce usuniętego ciała szklistego umieszcza się gaz bądź płyn (jałowe powietrze, płyn infuzyjny bądź olej silnikowy). Substancje te (z wyjątkiem oleju silnikowego) ulegają wchłonięciu, natomiast olej silnikowy trzeba usunąć bądź wymienić. Tok leczenia jaskry wtórnej jest ustalany indywidualnie pomiędzy lekarzem a pacjentem.

PAMIĘTAJ!

• Jaskra wtórna jest trudna do zdiagnozowania i często nie daje objawów. W przypadku wystąpienia nieprawidłowości, należy natychmiast zwrócić się do okulisty!
• Ostry atak jaskry, poza bólem oczu, objawia się często bólem głowy i wymiotami. Dlatego zdarza się, że za wystąpienie objawów obarcza się inne schorzenia, niż choroby oczu.
• Główną metodą walki z większością typów jaskry wtórnej jest obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego. W Centrum OCULISTIC stosuje się w tym celu nowoczesny sprzęt medyczny ? laser SLT.

Co warto wiedzieć o laserze SLT?

• Zabieg trwa bardzo krótko ? zajmuje ok. 6 minut.
• Jest bezpieczną alternatywą dla zabiegów laserem ALT, nie powoduje uszkodzeń w kącie przesączania, dlatego można go powtarzać.
• Nie ma przeciwwskazań wykluczających osoby dotknięte jaskrą z terapii laserem SLT.