Zaćma ? diagnostyka i leczenie
Zaćma, zwana zamiennie kataraktą, to choroba oczu, która prowadzi do całkowitego, bądź częściowego zmętnienia soczewki. Choroba dotyka głównie starsze osoby w wieku ok. 60 lat. Nieleczona zaćma prowadzi do całkowitej utraty wzroku. Jako przyczyny wystąpienia choroby, wymienia się: terapia sterydami, uraz oczu, jaskrę, cukrzycę oraz silne promieniowanie radioaktywne i ultrafioletowe.
Objawy
Choroba rozwija się przez wiele lat, stopniowo zwiększając obszar zwyrodnienia zajmującego soczewki. W początkowych fazach zaćmy, pacjent może nie zauważać żadnych objawów choroby. Zazwyczaj pierwszym objawem jest nieostre widzenie. Proces rozwijania się zaćmy może trwać od kilku miesięcy do kilku lat. Przy skupianiu wzroku na źródle światła pojawia się zjawisko olśnienia, które jest wynikiem rozszczepienia promieni świetlnych na zmętnieniach soczewki. Przy zmętnieniu soczewki można zauważyć gołym okiem zmiany koloru źrenicy z czarnego na szarobiały, a w polu widzenia pojawią się punkty, w których wzrok nie jest całkiem ostry. Do skutków choroby zalicza się trudności związane z czytaniem i oglądaniem telewizji, oraz zmniejszoną intensywność i wyrazistość postrzeganych kolorów. Jednym z rzadszych objawów zaćmy jest podwójne widzenie oraz obserwowanie aureoli wokół jasnych źródeł światła, jak na przykład reflektory samochodowe.
Do klasycznych objawów zaćmy należy:
- łzawienie,
- słabe widzenie w słoneczny dzień,
- zamazywanie się tekstu podczas czytania i pisania,
- zmęczenie podczas czytania,
- zamglone widzenie do dali,
- ?dwojenie? w oczach,
- pogorszenie ostrości widzenia do dali (okulary nie wpływają na polepszenie wzroku),
- patrzenie w nocy na źródło światła mając odczucie ?oślepienia?.
Diagnostyka
Diagnostyka choroby oparta jest na przeprowadzonym wywiadzie, podczas którego stwierdzone zostają typowe zaburzenia widzenia, oraz na badaniach oka nowoczesnym sprzętem okulistycznym OCULISTIC – wziernikowaniu dna oka i biomikroskopu. W przypadku zaawansowanej zaćmy, z powodu braku możliwości oceny dna oka wywołanej nieprzejrzystością soczewki, należy wykonać badania pod kątem innych chorób (np. odwarstwienie siatkówki, guz wewnątrzgałkowy). Aby je wykluczyć, wykonuje się badanie ultrasonograficzne w projekcji B.
Leczenie
Wcześnie wykrytą zaćmę można leczyć środkami przeciwkataraktowymi, aplikując je do gałek ocznych w postaci kropli. W przypadku zaawansowanej zaćmy można ją leczyć jedynie operacyjnie, wszczepiając nowe soczewki. Decyzję o kwalifikowaniu pacjenta do zabiegu podejmuje lekarz, zaleca się wykonanie go w przypadku, gdy stopień obniżenia ostrości wzroku jest większy od 0,3.
By zapobiec śródoperacyjnemu zwężeniu źrenicy oka, pacjent otrzymuje niesteroidowe leki przeciwzapalne, na bazie diklofenaku. Jego właściwości hamują również procesy zapalne w obszarze oka, które mogą być konsekwencją interwencji chirurgicznej.
Kiedyś zabieg leczenia zaćmy polegał na usunięciu w całości zmętniałej soczewki a następnie osadzeniu nowej soczewki. Powodowało to jednak u pacjenta wysoką nadwzroczność, która zmuszała go do noszenia grubych szkieł korekcyjnych. W dzisiejszych czasach zabieg polega na usunięciu tylko przedniej części soczewki bądź rozbiciu jej zmętniałych części, a nowa soczewka umiejscawiana jest w środku. Pacjent nie doświadcza już nadwzroczności w takim stopniu jak kiedyś.
Wszczepienie sztucznej soczewki wewnątrzgałkowej uważane jest z optycznego punktu widzenia za jedną z najlepszych metod korekcji bezsoczewkowości. Uzupełnia ona moc układu optycznego oka. Moc soczewki dobiera się na podstawie obliczeń w taki sposób, by osiągnąć miarowość oka. W tym celu, przed zabiegiem, wykonuje się pomiary krzywizn rogówki – pomiar głębokości przedniej komory, keratometria, oraz echograficzny pomiar długości osi gałki. Moc nowej soczewki dobiera się również na podstawie jej położenia w oku – w tylnej bądź przedniej komorze. Oko, które posiada przeciętnie długą oś i było normowzroczne, wymaga na ogół wszczepu o mocy +19, +21,0 D. Stan po wszczepieniu sztucznej soczewki nazywany jest pseudofakią.
Korekcja okularowa coraz częściej zostaje zastąpiona soczewkami kontaktowymi. Dane rozwiązanie posiada wiele korzyści, najważniejsze z nich to poszerzenie pola widzenia, możliwość obuocznego patrzenia, nawet gdy różnica w ostrości wzroku w oczach jest znaczna, zmniejszenie światłowstrętu oraz braku konieczności noszenia okularów – co dla wielu osób, zarówno z powodu wyglądu jak i wykonywanej pracy ma ogromne znaczenie.
Po poddaniu się zabiegu, przez okres rekonwalescencji pacjent musi uważać na wzrost ciśnienia w gałkach ocznych i unikać wysiłku fizycznego.
PAMIĘTAJ!
- nieleczona zaćma prowadzi do całkowitej utraty widzenia,
- w przypadku wystąpienia objawów, należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza,
- dzięki nowoczesnemu sprzętowi Centrum OCULISTIC można szybko zdiagnozować chorobę, co zwiększa rokowanie na zachowanie wzroku.