Badanie wady wzroku – refrakcji

Refrakcja to zdolność przystosowania oka do patrzenia na przedmioty z bliska i z daleka. Na szybką i obiektywną ocenę refrakcji oka pozwala badanie przy użyciu refraktometru komputerowego. Refraktometrię automatyczną, czyli tzw. komputerowe badanie wzroku, można przeprowadzić bez potrzeby wcześniejszego przygotowania. Badanie trwa bardzo krótko (kilkanaście sekund). Wynik, w postaci wydruku, jest gotowy do przeniesienia na receptę. Lekarz może jednak zweryfikować wynik refraktometrii w oparciu o dodatkowe informacje, np. wiek, wykonywany zawód oraz inne współistniejące choroby oczu.

Wskazania do badania wad refrakcji oka

• Krótkowzroczność

Krótkowzroczność jest wadą refrakcji, najczęściej wynikająca ze zbyt długiej gałki ocznej. Promienie świetlne wpadające do oka skupiają się wtedy przed siatkówką. Tworzony przy oglądaniu dalekich (dlatego ?krótkowzroczność?) przedmiotów obraz nie jest ostry, a zamazany. Nasilenie zależy od miary krótkowzroczności. Dlatego też w krótkowzroczności stosuje się szkła rozpraszające, by promienie skupiały się nieco dalej, dokładnie na siatkówce. Krótkowzroczność można podzielić na trzy stopnie.
Niska krótkowzroczność, tzw. szkolna, występuje w okresie dojrzewania i jest przemijająca ? ustaje z zakończeniem wzrastania oka.
Średnia krótkowzroczność pojawia się w już w dzieciństwie i wymaga używania szkieł rozpraszających o większej mocy (zazwyczaj od -6 do -8).
Wysoka krótkowzroczność wiąże się z patologią gałki ocznej, w której oprócz za długiej osi występują także zmiany zwyrodnieniowe siatkówki i naczyniówki. Miara krótkowzroczności może dochodzić nawet do minus kilkudziesięciu dioptrii. Jest to wrodzona, postępująca choroba, która niekiedy prowadzi do całkowitej ślepoty.

• Nadwzroczność

Nnadwzroczność związana jest ze zbyt krótką osią gałki ocznej. Promienie wpadające do gałki ocznej skupiają się za siatkówką. Osoba z nadwzrocznością dobrze widzi obrazy dalekie (dlatego używana jest często inna nazwa ? ?dalekowzroczność?), bliskie natomiast są niewyraźne.
Nadwzroczność jest fizjologicznym stanem u noworodków. Kulisty kształt gałki ocznej wydłuża się nieco u starszych dzieci i osiąga prawidłową długość w wieku wczesnoszkolnym. Prawidłowe widzenie dziecięce oko zapewnia sobie dzięki akomodacji. U dzieci akomodacja jest wyjątkowo silna i skuteczna. Dlatego też prawdziwa nadwzroczność ujawnia się dopiero po okresie dojrzewania. W wieku około 45 lat cała nadwzroczność ujawnia się. Również u schyłku życia nadwzroczność nie jest patologią ? oko traci swoją moc skupiającą. Charakterystyczny obraz coraz dalej odsuwanej gazety jest znakiem, że należy sięgnąć po okulary ze skupiającymi (?dodatnimi?) szkłami.

• Astygmatyzm

Niezborność, zwana także astygmatyzmem, jest to wada refrakcji związana z nieprawidłową krzywizną rogówki. Prawidłowo, rogówka jest wycinkiem kuli, więc wszystkie południki tej kuli mają taką samą krzywiznę załamywania. W przypadku niezborności rogówka jest wycinkiem np. elipsoidy ? jej południki są różne. Jedne załamują światło silniej, inne zaś słabiej niż w normalnych warunkach. Na siatkówce tworzy się niepunktowy obraz i w konsekwencji nieostry, z każdej odległości. Jeśli w oku dodatkowo występuje nadwzroczność lub krótkowzroczność, niezborność nazywa się złożoną. Istnieją trzy główne rodzaje niezborności.
Prosta polega na tym, że to południk pionowy silniej załamuje światło.
Niezborność odwrotna charakteryzuje się większą siłą załamywania południka poziomego.
Gdy południki główne nie leżą w osiach 90-180°, powstaje niezborność skośna.

UWAGA!
Badanie OCT jest niezwykle potrzebne u pacjentów, u których stwierdzono starcze zwyrodnienie plamki (AMD), otwory w plamce, zmiany cukrzycowe na dnie oka. Optyczna tomografia jest również bardzo użyteczna do zastosowania u pacjentów z jaskrą, która nie leczona lub źle zdiagnozowana kończy się całkowitą utratą widzenia. Ponieważ badanie może być wielokrotnie powtarzane, pozwala na śledzenie przebiegu choroby i skuteczności leczenia.